Hikmet, felsefe ve fen bilimleri manasında kullanıldı. İlmi gelişmelerin merkezi Mezopotamya idi. Sonra zaman içinde Mısır ve Çin de ilim merkezi oldu. 16.yy dan sonra bu merkez Avrupa’ya kaydı. İlimi gelişmeler Milattan 300 yıl öncesine kadar mitolojiler olarak devam etti ve bu tarihte felsefe dönemi başladı Avrupa’da17.yy da bilim ve felsefe tamamen birbirinden ayrıldı. Aydınlanma dediğimiz dönem başladı. Bundan sonra bilim teknolojiye dönüşerek insanlık büyük ilerleme kaydetti. Bizde henüz bilim ile felsefe birbirinden ayrılmış değildir, skolastik dönem Aristo felsefesi bilim olarak kabul ediliyor.
Avrupa, felsefeden bilime geçerken çok sancılı dönmemler yaşadı ve pek çok bilim adamı hayatını kaybetti. Din ve bilim devamlı ilerlemeden yanadır. Maalesef Ortaçağda skolastik dönemde eğitim kilisenin kontrolündeydi ve Aristo felsefesinin tümünü doğru olarak kabul ediliyordu. Aristo’nun düşüncesi yanlış diyenleri dinden çıkmış sayılıyordu. Dini metinler Aristo felsefesi ile yorumlanıyor ve bu felsefe tam doğru olarak kabul ediliyordu. Yunan felsefesi 700 yılında Yunancadan Arapçaya çevrildi ve bu felsefe bazı ilim adamlarınca tam doğru olarak kabul edildi.
İlmi gelişmenin basamakları vardır ve sıra ile çıkılmalıdır. İlim düşünme mitoloji ve felsefe ile başlar, deneysel eğitimle devam eder. Felsefenin yeri ayrı fenlerin yerleri ayrıdır, felsefe ve fenleri birbirini izlemeli düşünce ve yorum yapma kabiliyetleri gelişmelidir. Elmalılı H. Yazır, Kuran tefsirini yazınca, Kuran’ı daha iyi anlaşılması için Fransız filozoflar yazdığı felsefe tarihi kitabının metafizik bölümünü Türkçeye tercüme etti. Din eğitiminde felsefe ve mantık eğitimi vermeden dini metinler doğru olarak anlaşılmaz. Çünkü yorum yapma kabiliyetleri gelişmez, yorum isteyen metinler hurafe olarak görülür.
İslam’ın ilk yıllarında bilim felsefe yolu ile yayıldı. O zamanın felsefesi hurafeler ile dolu idi. İslam âlimlerinin çoğu felsefe ile uğraşmak haramdır diyerek felsefe ile meşgul olmadılar. İbni Sina ve Farabi gibi İslam düşünürleri Yunan felsefesinin tamamını doğru kabul ederek İslam ile uyuşmayan kısımları eğip bükerek tevil ettiler, onun için bazı din adamlarınca Kâfir olarak kabul edildiler. Maalesef ilk zamanlar Yunan felsefesinin az bir kısmi doğru ve mitolojilerde ilmen yorumlanmadığı için, İnsanlık karanlık dönemler yaşadı. Şimdi, dini eğitimde fen ve felsefe okutulmazsa başarılı olunamaz, karanlık dönem devam eder.
OSMAN KOYUNCU 0535.760.48.39. VAKFIKEBİR -TRABZON
